ارزیابی کارایی عملکرد نظام تعلیم و تربیت با استفاده از مدل برنامه ریزی ریاضی (ایران و کشورهای منطقه)

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد واحد تجاری سازی و فروش فناوری پژوهشگاه صنعت نفت

2 کارشناس ارشد اقتصاد، عضو هئیت علمی مؤسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

چکیده

در این مقاله به بررسی و ارزیابی کارایی کشورهای منتخب در زمینه تعلیم و تربیت با استفاده از روش  برنامهریزی خطی پرداخته شده است.  بدینمنظور و با توجه به  آنکه در ارزیابی کارایی عمدتاً از دو روش پارامتری و ناپارامتری استفاده  میشود، با  بهرهگیری از روش ناپارامتری که بر پایه  روشهای  برنامهریزی ریاضی و به طور اخص روش تحلیل پوششی  دادهها استوار است، کشور ایران و کشورهای منطقه را به لحاظ کارایی نظام تعلیم و تربیت  طبقهبندی و  رتبهبندی  نمودهایم. شایان ذکر است که مزیت عمده روش تحلیل پوششی  دادهها3 نسبت به سایر  روشهای موجود برای  اندازهگیری کارایی، این است که  میتوان به وسیله آن کارایی واحدهایی را که دارای چند ورودی و چند خروجی )غیر قابل تبدیل به هم(  میباشند، ارزیابی نمود.
در مقاله حاضر، با توجه به  ورودیها و  خروجیهای نظام تعلیم و تربیت در 18 کشور منتخب و در طی سال 2010، به ارزیابی کارایی  آنها با دو فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس و بازدهی متغیر نسبت به مقیاس پرداخته شده است .





نتایج نشان  میدهد که با فرض اول؛ کشورهای ایران، قزاقستان، کویت، لبنان، عربستان سعودی، سوریه، ترکیه و ازبکستان در میان کشورهای گرجستان، آذربایجان، اردن، قرقیزستان، عمان، پاکستان، تاجیکستان، امارات، ترکمنستان و یمن از بیشترین کارایی برخوردار بوده و متوسط کارایی تحت این فرض 3/85 درصد  میباشد. با در نظر داشتن فرض دوم؛ کشورهای پاکستان، تاجیکستان و امارات نیز به جمع کشورهای کارا  میپیوندند که متوسط کارایی تحت این فرض 2/92 درصد  میباشد. در نهایت با توجه به الگو بودن کشور ازبکستان بر اساس  یافتههای این تحقیق  میتوان گفت که کشورهای ناکارا به ویژه ایران به منظور افزایش کارایی  میبایستی کشور ازبکستان را الگوی خود قرار دهند      .

کلیدواژه‌ها



های بازرگانی.وری، تهران: انتشارات موسسه مطالعات و پژوهشای بر تجزیه و تحلیل کارایی و بهرهابراهیمی مهر، محمدرضا (1389). مقدمه
های آب و فاضلاب شهری با استفاده ازرضائی، جواد، حسن محمدزاده، مرجان فقیه نصیری و علیرضا گرشاسبی (1389). ارزیابی کارایی شرکت
ها، مجله تحقیقات منابع آب، انجمن علمی آب، دوره دوم، سال 6، شماره 17.روش تحلیل پوششی داده
ها،رضائی، جواد، باستانی، علیرضا (1383). ارزیابی کارایی مقطع متوسطه در مناطق آموزش و پرورش استان تهران به روش تحلیل پوششی داده
تهران: اولین همایش اقتصاد آموزش و پرورش.
انداز مصوب جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی.سند چشم
ریزی کشور.های کلی مصوب برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ج.ا.ایران، تهران: سازمان مدیریت و برنامه(1383). سیاست����
حسینی، شمس الدین، ا کبر چهار محالی بیغش، (1384). اقتصاد دانش و شکاف توسعه در ایران، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 1،
تابستان، صص55-82.
میریام، وبستر (1362). فرهنگ دانشگاهی جدید وبستر، تهران: انتشارات ارغوان.
Banker, R.D. A. Charnes and W.W.Cooper)1984(. Some Models For Estimating Technical Scale Efficiencies in Envelopment Analy-
sis Management Science. No9, Vol.30, pp.1078-1092
Farrell, M,)1957(. The Measurement of Productive Efficiency, Journal of the Royal Statistics Society, SeriesA , no.3,Vol.120 , pp.
253-281.
Foray, D. )2004(. Economics of Knowledge, Massachusetts Institute of Technology.
Schmidt, P.and R.C. Sickles )1984(. Production Frontiers and Panel Data, Journal of Business and Economics Statistics , pp. 367-374.
http://www.worldbank.org/data