مدیریت استعداد در نظام آموزش عالی ایران و راهکارهای ارتقا و بهبود آن

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه

3 استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

امروزه آموزش عالی از اساسی‌ترین ارکان اصلی خیزش به سمت توسعه محسوب می‌شود. نیروی انسانی ماهر اصلی‌ترین شاخصه پیشرفت کشورها محسوب می‌شود. بنابراین دانشگاه­ها باید بهترین­ها که همان استعدادهای علمی محسوب می­شوند را شناسایی و موقعیتی را فراهم کنند که این افراد راغب به همکاری و عضویت در هیئت علمی دانشگاه­ها باشند. این پژوهش، با هدف بررسی مدیریت استعداد در نظام آموزش عالی ایران و راهکارهای بهبود آن، انجام شده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه­ای و اسنادی صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که از مهم­ترین عوامل جذب و نگهداشت اعضای هیئت علمی، عدم تبعیض و رعایت اصل شایسته­سالاری، شفاف نمودن ویژگی­ها و مراحل اجرایی فرایند جذب از ابتدا تا انتها، افزایش حقوق و تقویت امنیّت شغلی استادان و رسیدگی به امور معیشتی آنان، افزایش امکانات و منابع و بودجه لازم جهت انجام فعالیت­های پژوهشی، و رفع مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور است.

کلیدواژه‌ها


آراسته، ج. (1382). رضایت شغلی اعضای هیئت علمی دانش­آموخته خارج از کشور در ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، شماره 27 و 28، صص. 97-125.
آماده، س. (1393). نگاهی به افزایش پدیده مهاجرت به خارج از کشور.
قابل دسترس در سایت http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=277856
ابوالقاسم، ط. (1378). فرار مغزها، جذب مغزها، گردش مغزها. نشریه تحقیقات، سال اول، شمارۀ 3-4.
اسماعیلی، م. (1385). پیرامون مهاجرت نخبگان. نشریه راهبرد و توسعه، شماره 5، صص 137-182.
ایرانمنش، م. و کامرانی، ا. (1383). نقش آموزش عالی در توسعه پایدار. مجموعه مقالات همایش آموزش عالی و توسعه پایدار. جلد اول، ناشر: مؤسسه پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی .انجمن آموزش عالی ایران، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. انتشارات فرهنگ دهخدا.
ایزدی­شهرکی، ف.س. و بهرامی، س. (1390). اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و علل مهاجرت نخبگان به خارج از کشور. اولین همایش ملی آموزش در ایران. قابل دسترس در سایت سیویلیکا.
پورحسن، ف. (1389). بررسی میزان فرار مغزها در ایران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن.
قابل دسترس در سایت: mehdieliasiankalat.blogfa.com/post-133.aspx
پیام­نور، ر. (1393). مهاجرت به روایت آمار.
قابل دسترس در سایت: http://khoy-pnu.mihanblog.com/post/37
تاج­الدین، م. و معالی، ت. (1387). چرا مدیریت استعداد، ماهنامه تدبیر، شماره 191، صص 62-63  http://www.noormags.com/view/fa/default
جلیلی، ا. (1393). پدیده­ای به نام فرار مغزها در ایران. کد خبر: 106095.
قابل دسترس در سایت: tnews.ir/news/4DF130632241.html
سرکارآرانی، م. ح. (1383). مدیریت دانش، تهران: نشر قو.
سیمبر، ر. (1393). دانشگاه و بایسته‌های پیشرفت و توسعه. پایگاه تحلیلی- تبیینی برهان. کد مطلب، 7454.
قابل دسترس در سایت: borhan.ir/NSite/FullStory/?Id=7454
شاه­طالبی، س، عیوضی، ز. و پرداختچی، م. ح. (1390). ارائه چارچوبی برای مدیریت استعداد. هفتمین کنفرانس توسعه منابع انسانی. تهران: مرکز مطالعات بهره­وری و منابع انسانی.
شهرام­نیا، ا. م. و اسکندری، م. (1388). ابعاد، ریشه­ها و پیامدهای فرار مغزها از پیرامون به مرکز (مطالعه موردی ایران). فصلنامه ره­آورد سیاسی، شماره 25.
شورای انقلاب فرهنگی. (1387). آیین­نامۀ تشکیل هیئت عالی جذب اعضای هیئت علمی دانشگاه­ها و مراکز آموزش عالی.
صالحی­عمران، ا. (1385). بررسی نگرش اعضای هیئت علمی نسبت به علل مهاجرت نخبگان به خارج از کشور (مورد مطالعه: دانشگاه مازندران)، مجله نامه علوم اجتماعی، شماره 28.
صحبتی­ها، ف. جمالی­مهمونی، ح. ر. و منصوریان، ی. (1392). مطالعۀ علم­سنجی مهاجرت نخبگان ایرانی به دانشگاه­های امریکا. فصلنامۀ تحقیقات کتابداری و اطلاع­رسانی دانشگاهی، دورۀ 47، شمارۀ 3، صص، 273-286.
طالقانی، م. (1370). بررسی مسائل و مشکلات آموزشی و رفاهی دانشجویان دانشگاه­های تهران. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
طاهری، ا، محمدی، م. و راسخی، ع. (1390). دانشگاه آزاد اسلامی و بین­المللی شدن آن. فصلنامۀ تخصصی علوم سیاسی. شماره هفدهم.
طایفی، ع. (۱۳۷۸). فرار مغزها یا شکار مغزها، مجموعه مقالات سمینار بررسی مسائل، مشکلات و چشم­انداز اشتغال دانش­آموختگان آموزش عالی در ایران، جهاد دانشگاهی، تهران.
طهماسبی، ر. (1391). طراحی تدوین سیستم مدیریت استعداد (TMS) در سازمان (با تمرکز بر بازار سرمایه). رسالۀ دکتری. چاپ شده. دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران.
طهماسبی، ر. قلی­پور، آ. و جواهری زاده، ا. (1391). مدیریت استعدادها: شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر جذب و نگهداشت استعدادهای علمی. پژوهش­های مدیریت عمومی، سال پنجم، شماره هفدهم.
طﻴﺒﻲﻧﻴﺎ. م. (١٣٨٠). «ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﮕﺮﺵ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻫﻴﺌﺖ ﻋﻠﻤﻲ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﻣﻬـﺎﺟﺮﺕ (ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﻮﺭﺩ، ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻴﺮﺍﺯ)»، ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﺍﺭﺷﺪ، ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻴﺮﺍﺯ.
علیان. ح. اورعی. س. ح. و رمضانی. م. (1391). مدیریت استعدادها، عامل ارتقای نوآوری و تولید ملی. مجموعه مقالات بین­المللی مدیریت، نوآوری و تولید ملی.
علیخانی. ع. ا. (1389). شیوه­های تحول و بهبود آموزش عالی و پژوهش در ایران با تحلیلی بر برخی از مطالعات اجام شده. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال سوم، شماره 1.
فردی. ح. (1390). مقایسه توجه به تخصص و شایسته­سالاری در ایران و کشورهای توسعه­یافته.
قابل دسترس در سایت:fardiha.blogfa.com/post-82.aspx
فلاحی، ک. (1389). مقایسه عوامل کششی و رانشی جامعه ایران با جوامع پیشرفته صنعتی از نگاه دانش­آموزان تهرانی. فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی. سال دهم. شماره 39.
قارون، م. (1373).تحلیلی بر تحولات نظام پرداخت حقوق و مزایای اعضای هیئت علمی، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، سال دوم، شماره 3و4، شماره مسلسل 7 و 8، ص. 101-145.
قنبر، افسانه(1384). بررسی علل مهاجرت متخصصان ایرانی به امریکا، تهران. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
گلشنی، ف. (1380). محاسبه و تحلیل نرخ افت تحصیلی و عوامل مؤثر بر آن، موسسه پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی، طرح نیاز سنجی، شماره 37.
منصوری، ر. (1380). دانشگاه و تعریف آن؛ فصلنامه رهیافت، شماره 240.
موحد، م. و نیازی، ص. (1387). رابطه میان گرایش دانشجویان دختر به مهاجرت خارج از کشور با ویژگی­های فرهنگی آنان. فصلنامۀ پژوهش زنان، سال ششم، شماره1، صص، 29- 54.
یمنی­روزی­سرخابی، م. گلدسته، ا. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر سیاست­های پنهان در جذب اعضای هیئت علمی. فصلنامۀ انجمن آموزش عالی ایران، سال پنجم، شمارۀ 4. صص، 57- 81.
Academic personnel manual,.recruitment)2012( university of California
Academic Recruitment Guide, Search Committee, office of affirmative action and Employment practices, 2012-2013 Indiana University Northwest.
Berger, L. A. (2004), ‘‘Creating a talent management system for organization excellence: connecting the Dots’’, in Berger, L. and Berger, D. The Talent Management Handbook: 16Creatin Organizational Excellence by Identifying, Developing, and Promoting Your Best People, McGraw-Hill, New York, NY.
Chambers, E., Foulon, M., Handfield. J.H., Hankin, S., and Michaels, E, (1998).The war for talent. Mckinsey Quartery. No.3.
Phillips, D.R. and Roper, K.O. (2009). A framework for talent management in real estate. Journal of Corporate Real Estate. Vol.11, No.1, pp.7-16.
Recruitment Academic to the University,.2009, University of Chicago,
Recruitment and selection manual,.2012, The university of Queensland, Australia
Recruitment, Selection and Support for new Academic Staff at the University of Bristol,New Policy Document, 2012,University of Bristol
Stockley, D. (2006), Talent management concept- definition and explanation.,p.1
Tanzel, A. and Gungor, N.D. (2003).Brain Drain from Turkey Evidence of Student Non- Return.career Development International, Vol.8, No.2, pp, 52-69.
Verhaegen, P. (2005). Academic Talent: Quo Vadis? Retuitment and retention of faculty in European business schools, Journal of Management.Vol, 24.No, 9.pp.807-818.