مدل های سنتی ارتباطات عمومی علم و تب کریمه ـ کنگو در ایران (1396)

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

رسانه ­ها یکی از کنشگران اصلی ارتباطات عمومی علم هستند که آگاهی، شناخت، نگرش، و رفتار ما را نسبت به موضوعات علمی تغییر می­دهند. لونشتاین (2003) چهار مدل رایج برای ارتباطات عمومی علم برمی­شمارد که شامل مدل نقصانی، مدل بافتاری یا زمینه ­ای، مدل عامه متخصص و مدل مشارکت عمومی هستند. هدف اصلی دو مدل اول، افزایش سطح سواد علمی فرد است، یعنی مساله فهم عمومی را فردی می ­دانند. دو مدل دیگر سعی دارند تا گروه ­های محلی و عموم را توانمند کرده و با تبادل افکار بین دانش علمی و سایر انواع دانش، و مشارکت به حل مشکلاتی که علم درصدد رفع آنهاست، کمک کنند. در دو مدل آخر، مسأله فهم عمومی به روابط اجتماعی مربوط است. هیچ یک از این مدل­ها، برتری نسبت به دیگری ندارند و همه نقاط قوت و ضعف ­هایی دارند. از این­رو، بسته به هدف ارتباطات عمومی علم می­ توان از هر کدام از چهار مدل مذکور استفاده کرد. مقاله حاضر در تلاش است تا با مرور مطالعات نظری و تجربی این حوزه، ویژگی دو مدل اول را شرح داده و با استفاده از نحوه اطلاع­رسانی درباره بیماری تب کریمه ـ کنگو تحلیلی از غلبه مدل نقصانی بر پیام­های علمی عمومی ایرانی ارائه دهد. 

کلیدواژه‌ها


اجاق، س. ز. (1391). نفش مجله­های علمی عمومی ایرانی در افزایش فهم عامه از علم: مطالعه ترکیبی (1280 تا 1390). پایان‌نامه دکترا. دانشکده علوم اجتماعی. دانشگاه تهران.
ایزدی، ش. هلاکویی نایینی، ک. مجدزاده، س. ر. چینی­کار، ص. رخشانی، ف. ندیم، ا. هوشمند، ب. (1382). شیوع عفونت تب خونریزی دهنده کنگو ـ کریمه در استان سیستان و بلوچستان: یک مطالعه سرولوژیک، فصلنامه پایش، سال 2، شماره 2، صص 93-85.
عبداللهیان، ح. اجاق، س. ز. (1392). فراخواندن مخاطبان از سوی متون علمی عمومی. مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، سال 14، شماره 24، صص، 7 تا 25.
قانعی راد، م.ا. مرشدی، ا. (1390). پیمایش فهم عمومی از علم و فناوری: مطالعه موردی شهروندان تهرانی. سیاست علم و فناوری، سال 3، شماره 3، صص 93 تا 110. 
ماهر، ز. مدنیان، س. (1394). بررسی وضعیت درک عمومی از علم و فناوری در بین شهروندان مورد مطالعه: شهر اصفهان، اولین کنفرانس بین المللی علوم اجتماعی و جامعه شناسی.
Allum, N. P. Sturgis, D. Tabourazi, and I. Brunton-Smith (2008). Science knowledge and attitudes across cultures: A meta-analysis.Public Understanding of Science 17, pp. 35-54.
Bucci, M. (1996). Whwn scientists turn to the public: alternative routes in science communication. Public understanding of science, 5 (1996). PP. 375-394.
Clarck, B. (2003), Report: Frames and scientists: a case study in facilitating communication, Science Communication, 25 (2), PP 198-203.
Irwin, A. (2008). Risk, science and public communication: thired-order thinking about scientific culture In: Handbook of Public communication of science and technology, By, Trench, B. Bucci, M. pp. 119-213.Routledge Publication.
Lewenstein, B. (2003), Models of public communication of science and technology, version 16, P. 1-11. Available at: https://edisciplinas.usp.br/ pluginfile.php/43775/mod_resource/content/1/Texto/Lewenstein%202003.pdf.
Logan, R.A. (2001). Science Mass Communication: Its conceptual history, Science Communication. 23 (2), PP. 63-135.
Neelima, B.N. Reddy, R.U. (2014). Environmental education through media, International Journal of Science and Research, 3(3). PP. 157- 159.
Nisbet, M. C. Scheufele, D. A. (2009). What’s next for science communication? Promising directions and lingering distractions, American Journal of Botany 96 (10), pp. 1767-1778.
Nisbet, M. C. (2005). The competition for worldviews: Values, information, and public support for stem cell research. International Journal of Public Opinion Research 17, pp. 90-112.
Scheufele, D. A., E. A. Corley, T.-J. Shih, K. E. Dalrymple, and S. S. Ho. (2009). Religious beliefs and public attitudes to nanotechnology in Europe and the United States. Nature Nanotechnology 4, pp. 91- 94.
Secko, D.M. Amend, E. Friday, T. (2013). Four models of science journalism- A synthesis and practical assessment, Journalism Practice, 7 (1), PP. 62-80.
 Trench, B. (2008). Towards an analytical framework of science communication models, In: Communicating science in social contexts-new models, new practices, by: Donghong, C.Claessens, M.; Gascoigne,T.;  Metcalfe,J.; Schiele,B.; Shi, S.; pp. 119-135. Springer.
Withey, S. B. (1959). Public opinion about science and scientists. Public Opinion Quarterly 23, 382-388.