تحلیل محتوای کتاب فیزیک فنّی و حرفه‌ای ,و کار دانش به روش‌ تحلیل کمّی(گانینگ، فلش و مک‌لافلین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد آموزش فیزیک، دبیر فیزیک، همدان، ایران

2 دکتری فیزیک، دانشیار دانشکده فیزیک دانشگاه شهید رجایی، تهران، ایران

3 دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه فرهنگیان همدان، دبیر ادبیات، همدان، ایران

چکیده

این تحقیق به تحلیل محتوای کتاب درسی فیزیک برای شاخه های فنّی و حرفه ای و کار دانش (فیزیک فنّی) از نظر سطح خوانایی می پردازد. نوع تحقیق کاربردی است و به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. به منظور تعیین سطح خوانایی کتاب فیزیک فنّی از روش های تحلیل محتوای کمّی گانینگ، فلش و مک لافلین استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق شامل تمام محتوای کتاب است و نمونه های آماری آن به روش تصادفی انتخاب شده اند. با بررسی نتایج اولیۀ تحقیق توسط اساتید زبان و ادبیات فارسی و فیزیک، اعتبار نتایج نهایی تأیید شده است. نتایج حاکی از آن است که سطح خوانایی کتاب فیزیک فنّی طبق روش گانینگ مناسب برای سال های اول دانشگاه و طبق روش مک لافلین تقریباً مناسب برای پایۀ یازدهم تحصیلی است. همچنین، روش فلش خوانایی کتاب فیزیک فنّی را از نظر سطح کلاسی مناسب برای پایۀ یازدهم تحصیلی و از نظر میانگین تعداد هجاها و متوسط طول جمله ها مناسب سال‌های پایانی دانشگاه برآورد می کند. در واقع، روش‌های مورد استفاده در این مقاله سطح خوانایی کتاب فیزیک فنّی و حرفه ای وکاردانش را بالاتر از سطح تحصیلی پایه دهم تعیین می کنند. بنابراین با توجه به اهداف نظام آموزشی فنّی و حرفه ای، ویژگیهای فراگیران این نظام و نقش کتابهای درسی در رسیدن به اهداف آموزشی قصد شده، پیشنهاد می شود که سطح خوانایی محتوای کتاب فیزیک فنّی مورد بازنگری قرارگیرد.

کلیدواژه‌ها


بهمنی، افشار؛ فانی، زیبا (1395). بسته­های آموزشی خوشۀ شایستگی­های پایۀ فنی و حرفه­ای و کار و دانش. رشد آموزش فنی و حرفه­ای و کار و دانش، ویژه­نامه، 170-164.
جعفری هرندی، رضا؛ میر شاه جعفری، سید ابراهیم (1389). تبیین فرمول­های خوانایی به‌عنوان روشی اساسی در تحلیل محتوای کتاب‌های درسی. روش­شناسی علوم انسانی، 63،116-97.
جلیلی، سید اکبر (1395). تعیین سطح متون خوانداری منابع آموزش زبان فارسی از طریق شاخص­ها و فرمول­های خوانایی سنجی. مجموعه مقالات برگزیدۀ همایش ملی واکاوی منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان(ص ص.122-97)، تهران: نشر نویسه پارسی.
حسن مرادی، نرگس (1390). تحلیل محتوای کتاب درسی. تهران: آییژ.
دیانی، محمدحسین (1366). سه فرمول برای تشخیص سطح خوانایی نوشته­های ویژه نوسوادان. نشریه علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تهران، شماره 4-3، 80-59.
سازمان پژوهش و برنامه­ریزی کشور (1395). راهنمای هنر­آموز فیزیک210763 . تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سازمان پژوهش و برنامه­ریزی کشور (1401). فیزیک210146. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (1390). راهکار 6-1.
شکاری، عباس؛ نجاریان، زکیه (1391). تعیین شاخص­های سطح خوانایی گانینگ در محتوای کتاب هدیه­های آسمانی چهارم و پنجم ابتدایی ایران. پژوهش در برنامه­ریزی درسی، 6(33)، 71-79.
شیخ‌زاده، مصطفی (1387). تحلیل محتوای سطح خوانایی کتاب‌های بخوانیم چهارم و پنجم ابتدایی براساس شاخص گانینگ. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 9، 108-84.
صدیقی­فر، زهره؛ سجادی؛ شهره السادات و علوی مقدم، سید بهنام (1396). خوانایی سنجی کتاب فارسی پایۀ هفتم سال تحصیلی 95-96 به سه شیوۀ فوگ، فرای و فلش. فصلنامۀ نوآوری­های آموزشی، 62، 126-105.
عطاران، بتول (1396). کدام مهارت کدام تولید در حاشیه اقتصاد مقاومتی. رشد آموزش فنی و حرفه­ای و کار و دانش، دوره دوازدهم، 3(45)، 2-3.
ظفری نژاد، عادل (1396). تحلیل محتوای کتاب درسی. تهران: انتشارات کوروش.
فتحی واجارگاه، کوروش (1392). اصول برنامه­ریزی درسی. تهران: ایران زمین.
فضل الهی، سیف­اله؛ ملکی توانا، منصوره (1389). روش­شناسی تحلیل محتوا با تأکید بر تکنیک­های خوانایی­سنجی و تعیین ضریب درگیری متون. پژوهش، 1، 94-71.
فضل الهی، سیف­اله؛ ملکی توانا، منصوره (1390). ارزشیابی و سنجش خوانایی کتاب علوم سوم ابتدایی براساس پنج فرمول فرای، گانینک، فلش، لافلین و کلوز. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران،162-141.
قادری مقدم، محمدابراهیم، سبحانی نژاد، مهدی (1395). اعتبارسنجی روش­های سنجش سطح خوانایی کتاب‌های درسی. پژوهش در برنامه­ریزی درسی، دوره دوم،21 (48)، 44-55.
کردعلیوند، پرنیان، ملک­فر، زهرا، مختاری کیا، فاطمه، رومانی، سعید (1397). تحلیل محتوای کتب تاریخ ابتدایی براساس تکنیک­های ویلیام رومی، مک­لافلین و مفهوم صلح. ماهنامه دستاوردهای نوین در علوم انسانی، پیاپی 5، 47.
محمدعلی، محبوبه (1390). آموزش­های فنی و حرفه­ای و راه­های اصلاح آن. رشد آموزش فنی­ و حرفه­ای و کار و دانش، دوره هفتم،1 (24)، 10-18.
محمدی، محسن (1389). مقدمه­ای بر تحلیل محتوای کتاب درسی. قم: عصر جوان.
ملکی، حسن(1391). برنامه­ریزی درسی (راهنمای عمل). ویراست دوم. تهران: انتشارات مدرسه.
یارمحمدیان، محمدحسین (1386). اصول برنامه­ریزی درسی. تهران: یادواره کتاب.
Flesh, R. (1948). A New Readability yardstick. journal of applied psychology, American Psychological Ass, 32, 221-233.
Gunning. R. (1952). The Technique of Clear Writing, Mr. Graw-Hill.
McLaughlin, G. Harry. "Pro- poses for British Readability Measures, "in John Downing and Amy L. Brown(eds.)  (1968). The Third International Reading Symposium. London: Cassell.