توجه به مسئله «علم» به عنوان یکی از موضوعات اساسی در دانش اقتصاد مسئله جدیدی نیست اما جایگاه علم و دانش با ورود جوامع به عصر پساصنعتی و ورود فرهنگها به عصر پسامدرن دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شده است؛ چرا که توسعه علمی در بستری از توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی صورت میگیرد که الگوی آن بر حسب رویکردهای گوناگون، متفاوت است. از سوی دیگر دانش انواع بسیاری دارد که شامل دامنه وسیعی از دانش مجرد تا کاربردی میشود و در این میان برخی از انواع مختلف دانش، نقشهای مهمی در رشد اقتصادی دارند. از اینرو یکی از مباحث مهم و تاثیرگذار در زمینه دانش و اقتصاد علم و فناوری، توجه به انواع مختلف دانش و همچنین الگوهای تولید دانش میباشد. با توجه به اهداف و ماهیت تحقیق، برای بررسی این مسئله از روش پژوهش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. در این راستا، اسناد، مدارک و منابع در دسترس و مرتبط با موضوع مورد بررسی (اعم از کتاب و مقالات)، به طور هدفمند تا پدیدآیی نظم، مورد بررسی و تحلیل واقع شده است. نتیجه پژوهش نشان میدهد که طبق نظر مشهور سه الگوی اصلی تولید دانش وجود دارد که هر یک ویژگیهای مختص به خود را دارند اما لزوما در مقابل یکدیگر قرار نمیگیرند بلکه میتوانند در کنار هم و مکمل یکدیگر باشند.
احمدی، سیدعلی اکبر و صالحی، علی (1390)، مدیریت دانش، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
احمدی، غلامعلی؛ امینی زرین، علیرضا و آیدین مهدی زاده تهرانی (1399)، "آموزش مبتنی بر تجسم خلاقانه از منظر انواع دانش رهیافتی بر الزام تدریس هنر در مدارس"، نوآوری های آموزشی، س 19، ش 76، زمستان 39-64.
انتظاری یعقوب (1386)، "تحلیل کارایی تولید دانش در ایران بر پایه نظریه بنگاه دانش"، رساله دکتری در رشته اقتصاد و مدیریت مالی آموزش عالی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی.
تقی زاده کرمان، نفیسه؛ حسینقلی زاده، رضوان و طاهره جاویدی (1394)، "آسیب شناسی تولید دانش در هسته های پژوشی علوم انسانی"، راهبرد فرهنگ، ش 30، تابستان، 161-188.
خواجه بهجانی، منصوره (1395)، "بررسی تأثیر شاخص های اقتصاد دانش بنیان بر تولید سیز در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کرمان، دانشکده مدیریت و اقتصاد.
ربانی، علی؛ ربانی، رسول؛ همتی، رضا؛ قاضی طباطبایی، محمود و ابوعلی ودادهیر (1390)، "شیوه های جدید تولید دانش و علم ورزی"، اخلاق در علوم و فناوری، س 6، ش 1، 12-24.
رحیمی، سجاسی داود (1387)، "شیوه جدید تولید دانش"، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اجتماعی، قم: دانشگاه باقرالعلوم (ع).
رشید، صالح و حسام پور، ابوذر (1390)، "به سوی پارادایمی جدید از علم، تاملی انتقادی در باب ماهیت فراعلمی الگوی دوم تولید علم"، راهبرد فرهنگ، شماره 14 و 15، تابستان و پاییز، 165-181.
شیری، حامد (1392)، "شاخص های دانشگاه در جامعه دانش، الگویی برای ارزیابی دانشگاه ها در جامعه جدید"، مهندسی فرهنگی، س 8، ش 77، پاییز، 220-248.
صفار، احمد صالح و احمدنیا، شیرین (1398)، "تحلیل استراتژیک زمینه های توسعه گفتمان تولید علم در ایران با تمرکز بر بومی سازی علوم اجتماعی با استفاده از ماتریس SWOT"، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، س 12، ش 1، زمستان، 123-140.
غنی زاده، راضیه (1393)، "بررسی رابطه بین راهبردهای مدیریت دانش و فرایند تولید دانش: مطالعه موردی اعضای هیئت علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان"، پایان نامه کارشناسی ارشد، کرمان: دانشگاه کرمان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
مستخدمین حسینی، حمید (1394)، "مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی"، ماهنامه کار و جامعه، ش 187، آذر 94.
مقصودی، حمیدرضا (1396)، "حکمرانی علم در تمدن اسلامی"، در مجموعه مقالاتدومین همایش ملی تمدن نوین اسلامی، ج 2 63-84، تهران: دانشگاه شاهد.
نبی پور، ایرج (1399)، "دانشگاه نسل پنجم، بر پایه مدل مارپیچ پنج گانه کارایانیس و کمبل"، دوماهنامه طب جنوب، س 23، ش 2، خرداد و تیر 165-194.
هزارجریبی، جعفر و محبوبی منش، حسین (1389)، "تاملی بر چالش های تولید دانش با تأکید بر ارتباطات علمی بین سازمانی و اهمیت آن در ناجا"، فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، س 4،ش 3، زمستان، 141-173.
Antonelli, C. (2005), Models of knowledge and systems of governance, Journal of Institutional Economics, 1(1), 51-73.
Carayannis, Elias and Campbel, David (2006), Knowledge Creation, Diffusion and Use in Innovation Networks and Knowledge Clusters, A Comparative Systems Approach Across The United States, Europe and Asia, Praeger Publisher, London.
Carayannis, Elias and Campbel, David (2009), "‘Mode 3’ and ‘Quadruple Helix’: toward a 21st century fractal innovation ecosystem." J. Technology Management, Vol. 46, Nos. 3/4 201-234.
Chen, Derek H. C. and Dahlman, Carl J. (2005), The Knowledge Economy, the KAM Methodology and World Bank Operations, Washington DC: The World Bank.
Diakoulakis, Ioannis E.; Georgopoulos, Nikolaos B.; Georgopoulos, imitrios E. and Emiris, Dimitris M. (2004), "Towards a holistic knowledge management model", Journal of Knowledge Management, 8(1), pp. 32-46.
Diamond, M., Jr (2008), economics of science, The New Palgrave Dictionary of Economics. Second Edition. Eds. Steven N. Durlauf and Lawrence E. Blume. Pal grave Macmillan. The New Palgrave Dictionary of Economics Online.
Gaillard, Jacques (1997), Vipin Krishna, Roland Waast, Scientific Communities in the Developing World, 1st Edition, SAGE Publications Pvt. Ltd.
Gibbons, Michael (2000), "Context-sensitive science." Science and Public Policy, volume 27, number 3 159–163.
Gibbons, Michael (2001), Innovation and Developing System of Knowledge Production, Competitiviveness and Sustainability in The North American Region. Burnaby: Simon FraserUniversity Institute On Innovation.
Gibbons, Michael; Camille Limoges; Helga Nowotny; Simon Schwartzman; Peter Scott and Martin Trow (1994), The New Production of Knowledge, The Dynamics of Science and Research in Contemporary Societies. London: SAGE Publications.
Hayter, Christopher S., (2015), Social responsibility and the knowledge production function of higher education: a review of the literature, in Routledge Handbook of the Economics of Knowledge, Edited by Cristiano Antonelli and Albert N. Link First published 2015, by Routledge.
Lundvall, B-A (2000), Innovation policy and knowledge management in the learning economy – the interplay between firm strategies and national systems of competence building and innovation, Mimeo, Department of Business Studies, Aalborg University.
Nonaka, Ikujiro and Takeuchi, Hirotaka (1999), A Theory of the Firm’s Knowledge-Creation Dynamics, in the Dynamic Firm, Edited by Chandler et al, Oxford University Press.
Nowotny, H. (2006), "Real science is excellent science–how to interpret post-academic science, Mode 2 and the ERC", Journal of Science Communication, 5(4).
Nowotny, Helga; Peter Scott and Michael Gibbons (2001), Re-Thinking Science: Knowledge and the Public in an Age of Uncertainty. Cambridge: Polity Press.
Nowotny, Helga; Peter Scott and Michael Gibbons (2003), "Mode 2' Revisited: The New Production of Knowledge." Minerva (A Review of Science, Learning and Policy), Volume 41, 179–194.
OECD (1996), Transitions to Learning Economies and Societies, Paris, OECD.
Romer, David (2019), Advanced macroeconomics, Fifth Edition, University of California, Berkeley: McGraw-Hill Education.
)