سناریوهای آینده‌ی حکمرانی فناوری اطلاعات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آینده پژوهی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

2 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

3 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

چکیده

موضوع: آینده‌ی حکمرانی برآمده از عدم‌قطعیت‌های شکل دهنده به آینده است. شناسایی عدم‌قطعیت‌ها در حوزه‌های مختلف امری زمان‌بر، نیازمند خبرگی فراوان و پویاست و این امر در خصوص حوزه‌های بینارشته‌ای دوچندان است. از سوی دیگر سیاست‌گذاری در دنیای شتابان امروز، نیازمند بهره‌گیری از ابزارهایی است که بتواند با کم‌ترین هزینه، سریع‌ترین ارزیابی‌ها را انجام دهد.
هدف: هدف این پژوهش شناسایی سناریوهای آینده حکمرانی فناوری اطلاعات است.
روش: یکی از روش‌های سریع، ارزان و کارآمد در ارزیابی سیاست‌گذاری، استفاده از سناریونگاری درون‌قالبی است، در حالی که روش سناریونگاری قابلیت استفاده در حوزه‌های بینارشته‌ای را ندارد. در این پژوهش از طریق ترکیب روش‌های سناریونگاری درون‌قالبی و تحلیل ریخت‌شناسی، امکان رسیدن به ارزیابی‌های سریع، جامع و ارزان در حوزه‌های بینارشته‌ای فراهم آمده است.
یافته‌ها: ابتدا سناریوهای مرجع در هر دو حوزه‌ی: 1)حکمرانی و 2)فناوری اطلاعات انتخاب شده، سپس این سناریوها در یک جدول با همدیگر تقاطع داده می‌شوند. به این ترتیب سناریوهای اولیه‌ی حکمرانی فناوری اطلاعات شامل ترکیب همه‌ی حالت‌های ممکن (از ترکیب هر سناریوی فاوا با هر سناریوی حکمرانی) در ۱۶ حالت ممکن، احصا می‌شود. سپس با استفاده از تکنیک حذف موارد ناهمگون، که در تحلیل ریخت‌شناسی استفاده می‌شود، حالت‌هایی که احتمال تحقق پایین داشته یا باورناپذیر باشند، از میان حالت‌های ممکن حذف می‌شوند. بدین ترتیب سناریوهای آینده در قالب ۶ سناریو تدوین شده است.
نتایج: سناریوهای آینده حکمرانی فاوا وابسته به بازیگران و نوع تعامل آنان است. همچنین روش درون قالبی در حوزه‌های بینارشته‌ای بر اساس روش ترکیبی این پژوهش قابلیت استفاده می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات