بررسی وضعیت عکس پروفایل اعضای هیئت علمی رشته علم اطلاعات و دانششناسی در شبکه های اجتماعی علمی

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی. دانشگاه شهید بهشتی. تهران، ایران

2 استادیار گروه علمسنجی. مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

چکیده

نظر به اهمیت و افزایش بهرهگیری از شبکههای اجتماعی در جوامع علمی، پژوهش حاضر بر آن است
تا تصاویر پروفایل کاربری اعضای هیئت علمی در شبکههای اجتماعی علمی را تحلیل و الگوهای
احتمالی ایشان را برای گزینش تصویر پروفایل بررسی نماید. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع
پیمایشی است و از پرسشنامه محقق ساخته جهت گردآوری داده از 45عضو هیئت علمی گروههای
علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاههای دولتی کشور استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با نرم افزار
اس. پی. اس. اس، آمار توصیفی و آزمون خی 2انجام شد.
یافتهها نشان داد که 51/1درصد از اعضای هیئتعلمی علم اطلاعات و دانششناسی در تمام
شبکههای اجتماعی علمی، از تصویر پروفایل یکسان بهره میبردند. همچنین از لحاظ دفعات تعویض
تصویر نیز 64/4درصد، گاه به گاه تصویرشان را تغییر میدادند و از این تعداد 24/4درصد عامل مؤثر
برای تغییر را، علاقهمندی به ارائه تصویر جدید میدانستند. بیشترین الگوی تصویری مورد استفاده آن
-
ها، عکس پرسنلی رسمی بود و مهمترین دلیل اشتراک تصویر فعلی را جذابیت دانستند. همچنین، در
بررسی فرضیههای پژوهش مشخص شد که بین الگوی تصویر پروفایل ایشان، با جنسیت، سن و مرتبه
علمی آنها رابطه معنیداری وجود دارد. میزان شدت رابطه با جنسیت زیاد و با مرتبه علمی و سن،
متوسط بود. در هر سه مورد جنسیت، سن و مرتبه علمی، بیشتر اعضای هیئتعلمی از عکس پرسنلی
رسمی استفاده میکردند که این نتیجه در میان مردان بیشتر از زنان، و بین اساتید با مرتبه علمی
استادیاری و گروه سنی 36تا 40سال بیشتر بود. این یافتهها، تشابه بسیاری با نتایج حاصل از
ویژگیهای جمعیتشناختی و ویژگیهای تصویر پروفایل اعضای هیئتعلمی داشت
.
نتایج حاکی از این بود که در شبکههای اجتماعی علمی، تعاملات و ارتباطات رسمی بوده و مقرر
است کاربران به اشتراک آثار و تجربیات علمی خود بپردازند؛ بنابراین ضرورت دارد که در این محیط
کاربران، چهرهای رسمی از خود ارائه دهند. بهنظر میرسد در میان جوامع علمی تصاویر پروفایلها در
شبکههای اجتماعی در جذب کاربران و همکار علمی و گسترش شبکه متخصصان فردی اهمیت دارد،
لذا پژوهشگران سعی میکنند افرادی که از لحاظ هویتی به آنها نزدیک هستند را به عنوان همکار
انتخاب نمایند
.

کلیدواژه‌ها


1 [ صدیقی، مهری ) 1396 (. تحلیل وضعیت تولیدا علمی محققان ایرانی در برخی حوزه
های موضوعی با استفاده از شاخص های علمی سنجی و تحلیل شبک اجتماعی.
پژوهشنام پردازش و مدیریت اطلاعا . 32 ( 4 :) 967 - 988 .
[ 2 [ عرفانمنش، محمد ایمن؛ روحانی، والاعلی؛ بصیریان جهرمی، رضا؛ غلامحسین زاده، زهره
( 1392 (. بررسی مشارکت پژوهشگران روانشناسی و روانپزشکی کشور در تولید علم.
پژوهشنام پردازش و مدیریت اطلاعا ، 29 ( 1 ،) 163 - 137
[ 3 ] Sheikh, arslan (2016). Awareness and use of academic socialnetworking websites by the faculty of CIIT. Qualitative and quantitative methods in libraries (QQML), 5, 177-188
[ 4 ] Boyd, D., and N. Ellison.) 2007(. Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication 13 (1). Retrieved September 11, 2015from http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1083-
[ 5 [ رحمانی، مریم؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ اصنافی، امیررضا ) 1396 (. انتظارا
پژوهشگران حوزه مهندسی در دانشگاه تهران از شبک اجتماعی پژوهشی ریسرچ گیت.
پژوهشنام پردازش و مدیریت اطلاعا . 33 ( 2 .)
[ 6 [ سلطانیفر، محمد؛ بخشی، شیرزاد؛ فرامرزیانی، سعید ) 1392 (. ب ررسی تأثیرا شبک های
اجتماعی فیس بوک و توییتر بر گرایش اعضا ب این شبک ها . پژوهشهای ارتباط ، ی 20 ( 4 ،)
190 - 171 .
[ 7 [ یزدخواستی، بهجت؛ عدلیپور، صمد؛ سپهری، وسی ) 1392 (. تحلیل محتوای صفحا و
گروههای شبک اجتماعی فیس بوک با نظری حوزه عمومی هابرماس. مطالعا و تحقیقا
اجتماعی در ایران، 2 ( 1 ،) 110 - 87
]8[ Stevens, Matt.(2012). Handing out your business card won’t getyou…. Los Angeles Times. March 16,2012. Retrieved July 11, 2018 from: http://www.businessinsider.com/business-cards-are-irrelevant-wasteful-and-just-plain-lame-2012-3
107
9[ بتولی، زهرا؛ نظری، مریم ) [ 1393 (. بررسی قابلیتهای شبک های اجتماعی
تحقیقاتی جهت تسهیل فعالیتهای پژوهشی از منظر پژوهشگران حوزه علوم پزشکی
ایران . مجل دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران )پیاورد سلامت(، 8 ( 4 ،)
331 - 3166101.2007.00393.x/pdf
]10[ Moradi, S., Tayefeh Bagher, D., & Mirhosseini, Z. (2017).Designing a model for Web 2.0 technologies application in academic library websites. Information and Learning Science, 118(11/12), 596-617.
[ 11 [ بتولی، زهرا ) 1392 (. معرفی قابلیت های شبک اجتماعی وکادمیا برای پژوهشگران.
ارتباط علم ، ی 27 ( 3 .)
[ 12 [ زنگوئی، فرنوش ) 1391 (. بازنمایی هویت مجازی دانشجویان شهر تهران در شبک های
اجتماعی مجازی مطالع موردی: کاربران فیس بو . ک پایان نام کارشناسی ارشد علوم
ارتباطا اجتماعی، دانشگاه علام طباطبایی.
[ 13 ] Stepaniuk, K. (2015). The relation between destination image andsocial media user engagement–theoretical approach. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 213, 616-621
[ 14 [ نقیب السادا ، رضا؛ قصابی، فاطم ) 1391 (. ساختار و طراحی شبک های اجتماعی
تحلیل محتوای ساختار و طراحی شبک های اجتماعی ایرانی و غیرایرانی. مطالعا توسع
اجتماعی فرهنگی. - 1 ( 3 ،) 264 - 217 .
[ 15 [ عبداللهیان، حمید؛ یحیایی، سبحان ) 1390 (. نشان شناسی تصویرهایی از شیوهی زندگی
ایرانی، مطالع ی "خودبازنمایی" های دیداری کاربران ایرانی در شبک ی اجتماعی یاهو
360 . مطالعا فرهنگ ارتباطا ، - 12 ( 15 ،) 149 - 119
[ 16 [ زندوکیلی، سارا ) 1392 (. نقش عکسهای شخصی، در بازنمایی هویت مجازی کاربران
شبک های اجتماعی. عکسنام ، ) 36 ،) 14 - 2
[ 17 [ بتولی، زهرا ) 1392 (. قابلیت های شبک اجتماعی ریسرچ گیت برای پژوهشگران. گفتمان
علم و فناور ، ی 1 ( 2 .)
108
18 [ قصابی، فاطم ؛ نقیب السادا ، رضا ) [ 1394 (. نقش ارزشهای فرهنگی بر محتوای
شبک های اجتماعی )مطالع تطبیقی محتوای شبک های اجتماعی ایرانی و غیرایرانی(.
رسان و فرهنگ، 5 ( 1 ،) 109 - 83
[ 19 [ ابری اوغانی، ناهید ) 1394 (. تحلیل چگونگی انتشار تصاویر خصوصی در شبک های
اجتماعی با تأکید بر نظری و روش گافم . ن دومین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و
روانشناسی وسیب های اجتماعی و فرهنگی ایران، قم.
]20[ Strano, M. M. (2008). User descriptions and interpretations of self-presentation through Facebook profile images. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 2(2).
[ 21 ] Noelle J. HUM & E. Chamberlin, Perrin(2011) “A picture is worth athousand words: A content analysis of Facebook profile photographs”, Computers in Human Behavior, 27,5:1828-1833.
]22[ Sazena, Adity & Majumdar, Pallavi.( 2016).A study of the role ofprofile pictures in impression management on Face book. Researchgate. Retrieved from:https://www.researchgate.net/publication/305742554_A_study_of_the_role_of_profile_pictures_in_impression_management_on_Face_book
]23[ Dhall, A., & Hoey, J. (2016, October). First impressions-predictinguser personality from twitter profile images. In International Workshop on Human Behavior Understanding (pp. 148-158). Springer, Cham.
[ 24 ] Kim,Jihyun(2010).Faculty self-archiving : motivation and Barries.Journal of American Society for I Information Science and Technology , 61(9),.1909_1922.
]25[ Priem,J. , Hemminger ,BM.(2010). Scientometrics 2.0: New metricsof scholarly impact on the social Web. Retrieved 23 April 2016 from: http://pear.accc.uic.edu/ojs/index.php/fm/article/view/2874/2570.
]26[ Kontaxis, G., Polakis, I., Ioannidis, S., & Markatos, E. P. (2011,March). Detecting social network profile cloning. In Pervasive Computing and Communications Workshops (PERCOM Workshops), 2011 IEEE International Conference on (pp. 295-300). IEEE.