کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
در ارزیابی علوم، تنها جنبۀ کارایی عینی مورد توجه قرار میگیرد. از این رو، علومطبیعی نسبت به علوم انسانی از ارزش بیشتری برخوردار است، زیرا نتایج خود را به صورت عینی نشان میدهد. هدف این مقاله نقد این روش و ارائۀ پیشنهادی دیگر است. در این مقاله از نظریۀ میدانهای «پیر بوردیو» با رویکردی هنجاری استفاده شده است تا از خودمختاری میدان علم به طور عام و میدان جامعهشناسی به طور خاص دفاع شود. نظریۀ سه جهان «کارل پوپر» به دلیل اهمیتی که برای شکل گرفتن فضایی عینی و متکثر برای علم قائل است و تعریف «رضا داوری» از بومی شدن علم نیز مطرح شده است. هرگونه سودمندی و اثربخشی جامعهشناسی منوط به شکل گرفتن و خودمختاری میدان جامعهشناسی است. بحث دربارۀ خودمختاری جامعهشناسی به معنای نادیده گرفتن سودبخشی جامعهشناسی نیست. هدف آن است که جامعهشناسی توانمندی لازم را برای انجام وظایفی که بر عهده دارد، به دست آورد.