The bitter drug for Iran research and education system to shift from "Oil-based path" to "Knowledge-based path"

Document Type : Review Paper

Authors

1 Indipendent Researcher

2 Department of Economics, Razi University, Kermanshah, Iran

Abstract

The purpose of this study is to identify and introduce the "starting point" of shifting the country's education and research system from the "oil-based" to the "knowledge-based" path. Given the ambiguities and complexities of "nature of starting point of correction process" for an individual or a society that has gone down in an undesirable historical path, using library studies, the views of experts in the fields of success, Islamic mysticism and development about the starting point of becoming an unsuccessful, perverse, and undeveloped, individual or community into a successful, transcendent and developed individual or community were examined. Experts in the fields of success, Islamic mysticism and development explain the starting point of the transformation process of an unsuccessful, perverse, or undeveloped, individual or community as "drinking the bitter drug", "repentance or vigilantism", and "changing ways of thinking", respectively that can be described as an identical phenomenon from different points of view: "confessing it self's responsibility for achieving the undesirable status quo". Many other scientists have mentioned the same concept. Therefore, in order to correct the intended oil-based path, Iran science and research system in the first step should "drink the bitter drug" that's mean it should admit the deterioration of the situation and accept its responsibility for achieving current situation; otherwise, any other action would be as continuing the inefficient historical path.

Keywords


احسانی، وحید، اعظمی، موسی و نجفی، سیدمحمدباقر (1395). «توسعۀ دانش­بنیان» یا «شِبهِ­دانش نفت­بنیان»: مسئله این است، رهیافت، 26(4)، 45-61.
احسانی، وحید، اعظمی، موسی، نجفی، سیدمحمدباقر و سهیلی، فرامرز (1395الف). اثربخشی پژوهش­های علمیِ داخلی بر شاخص­های توسعۀ ایران، پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطّلاعات، 32(2)، 319-347.
___ (1396الف). اثربخشی پژوهش­های فزآیندۀ ایران در گسترش مرزهای دانش، فصلنامۀ مطالعات مّی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 27(2)، 140 – 123.
___ (1396ب). قابلیت اثرگذاری پژوهش­های علمیِ ایران بر اساس کیفیت بروندادهای آنها، پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، 32(3)، 660- 631.
___ (1396ج). قابلیّت اثرگذاری پژوهش­های فزآیندۀ ایران بر توسعه کشور، پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، 33(1)، 25-52.
___ (1395ب). اثربخشی رشد فزآیندۀ پژوهش­های ایران بر میزان اتکای اقتصاد کشور به درآمدهای رانتی، سخنرانی در دومین همایش ملی سنجش و ارزشیابی علم، دانشگاه اصفهان، 7 و 8 بهمن.
احسانی، وحید و نجفی، سیدمحمدباقر (1396). «توسعۀ علم» با رویکردی «غیرعلمی» در ایران؛ مطالعۀ موردی: نظام پاداش‌دهی رسمی، اقتصاد و جامعه، 14(1)، 89 – 59.
استیگلیتز، جوزف (1396). سیاست‌گذاری عمومی مناسب برای یک اقتصاد دانش‌بنیان، (فرشاد مؤمنی و وحید احسانی، مترجم)، فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 7(2)، 235-209.
اشرف، احمد (1359). موانع تاریخی رشد سرمایه­داری در ایران: دورۀ قاجاریه ، تهران: زمینه، چاپ اول.
جوادی آملی، عبدالله (1391). جلسه درس اخلاق (۱۱/۰۸/۱۳۹۱)، بازیابی شده در تاریخ 24 فروردین 1394، پایگاه اطّلاع رسانی اسراء،
حائری، عبدالهادی (1387). نخستین رویارویی­های اندیشه­گران ایران با دو رویۀ تمدن بورژوازی غرب. تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ پنجم.
خانیکی، هادی (1393). خانیکی: جامعۀ ایران با سطوح مختلفی از بحران و فساد اخلاقی مواجه است. بازیابی شده در تاریخ 30 اردیبهشت 1394، تارنمای شخصی هادی خانیکی،
خسروی، محمدامین، شریفاتی، محمدرضا و رحیمی، روح­الله (1393). بررسی اثربخشی رشد علمی ایران و پویایی علمی اقتصادی. پژوهش­های اجتماعی اسلامی، 20(2): 102 – 79.
داوری اردکانی، رضا (1390). دربارۀ­ علم، تهران: هرمس، چاپ اوّل.
___ (1384).  ما و راه دشوار تجدد، تهران: نشرساقی، چاپ اول.
___ (1396). وقتی تفکر رونق ندارد، راه ناهموار می شود. دیدار با اعضای انجمن اندیشه و قلم در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران. بازیابی شده در تاریخ 5 خرداد 1397، وب سایت رضا داوری اردکانی، http://rezadavari.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=667:2018-01-08-08-26-21&catid=41:2014-11-03-09-31-18&Itemid=18
سریع­القلم، محمود (1389). فرهنگ سیاسی ایران. تهران: نشر فروزان روز، چاپ اول.
شایگان، داریوش (1391). آسیا در برابر غرب. تهران: امیرکبیر، چاپ یازدهم.
شوماخر، ارنست فردریک (1389). کوچک زیباست: اقتصاد با ابعاد انسانی. (علی رامین، مترجم). تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما).
طباطبایی، سیدجواد (1384). دیباچه­ای بر نظریۀ انحطاط ایران. تهران: نشر نگاه معاصر. چاپ چهارم.
___ (1383). زوال اندیشۀ سیاسی در ایران؛ گفتار در مبانی نظری انحطاط ایران. تهران: انتشارات کویر. چاپ پنجم.
فتاحی، رحمت­اللّه (1393). تقابل شاخص­های علم­سنجی با شاخص­های توسعه اقتصادی/اجتماعی. [سخنرانی]. همایش ملّی سنجش علم: ارزشیابی و آسیب‌شناسی (برون­دادهای علمی). دانشگاه اصفهان، 31 اردیبهشت و 1 خرداد.
فدایی، غلامرضا (1398). اولین فرافکن، ابلیس است. بازیابی شده در تاریخ 14 اردیبهشت 1398، صفحۀ اختصاصی دکتر غلامرضا فدایی در خبرآنلاین.
فراستخواه، مقصود (1395). ضرورت پایان دادن به روند کمی­گرایی در دانشگاه. بازیابی شده در تاریخ 9 آذر 1396، تارنمای اطلاعات.
فکوهی، ناصر (1392). وضعیت علوم اجتماعی و انسانی در ایران اسفبار است!: گفت وگو با ناصر فکوهی. بازیابی شده در تاریخ 27 بهمن 1394، تارنمای انسان‌شناسی و فرهنگ.
قانعی­راد، محمدامین (1394). اختلاف نظر قانعی­راد و منصوری دربارۀ دانشگاه. بازیابی شده در تاریخ 12 مرداد 1395، خبرگزاری مهر.
کاتوزیان، محمّدعلی­همایون (1377). اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیتی تا پایان سلسلۀ پهلوی. (محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، مترجم). تهران: نشر مرکز. چاپ ششم.
کاوی، استفان (1393). هفت عادت مردمان مؤثر. (گیتی خوشدل، مترجم). تهران: نشر پیکان. چاپ سیزدهم.
گلشنی، مهدی (1393). تب مقاله نویسی آفت است. سرآمد، شماره 9 (اسفند 93): 77 - 72.
مخبردزفولی، محمدرضا (1391). دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی: سرعت علم در ایران بالاست، نگرانیم که کشورهای دیگر عقب بمانند. بازیابی شده در تاریخ 6 مهر 1395،  تارنمای عصر ایران. http://www.asriran.com/fa/news/223337
مرادی، محمدعلی (1389). شرایط حصول علم در ایران: درس­گفتاری در باب شرایط امکان یا امتناع علوم در ایران. بازیابی شده در تاریخ 30 شهریور 1394، تارنمای محمدعلی مرادی (فلسفه). http://www.phalsafe.com/detail/45
مصباح یزدی، محمدتقی (1390). در جستجوی عرفان اسلامی. تدوین: محمدمهدی نادری قمی. قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
معصومی همدانی، حسین (1382). پیشرفت علمی و توسعه علمی. مجموعه مقالات همایش سیاست‌ها و مدیریت برنامه‌های رشد و توسعه در ایران. تهران. موسسه عالی آموزش‌وپژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی: 237-252.
ملکوتی، سیدکاظم، ناصری­پور، مسعود و نعمتیِ­انارکی، لیلا (1397). نقد یا نقض گذشتۀ پژوهشی کشور. رهیافت. 28(2): 35-21.
ملکی، علی (1390). گذار از اقتصاد نفتی به اقتصاد دانش­بنیان و تحلیل نقش سیاست­های علم، فناوری و صنعت: مشخصات اقتصادهای نفتی. سیاست­نامۀ علم و فناوری (نامۀ سیاست علم و فناوری). 1(1): 60-43.
ملکیان، مصطفی (1381). تأثیرات اجتماعی فهم نادرست از دین. بازتاب اندیشه. شمارۀ 29: 20 – 7.
منصوری، رضا (1394). اختلاف نظر قانعی­راد و منصوری دربارۀ دانشگاه. بازیابی شده در تاریخ 12 مرداد 1395، خبرگزاری مهر،
___ (1397). ترویج دانش یا ترویج علم؟ بازیابی شده در تاریخ 23 خرداد 1398، وبگاه رضا منصوری،
 https://rmansouri.ir/
___ (1383). شناخت عوامل رشد پژوهش و نه موانع آن: یک چرخش بینش. رهیافت، 32(1): 36-29.
___ (1390). عزم ملی برای توسعه علم در ایران وجود ندارد. بازیابی شده در تاریخ 26 تیر 1394، قدس آنلاین،
http://www.qudsonline.ir/news/28856/ 
___ (1389). معماری علم در ایران. تهران: نشر دیبایه.
مؤمنی، فرشاد (1395). نقد و بررسی برنامه ششم توسعه توسط فرشاد مومنی و شهلا کاظمی پور. سخنرانی در یکصدوپنجمین نشست تخصصی ماهانه بنیاد باران در محل مرکز همایش های بین المللی رایزن. 6 آذرماه 1395. بازیابی شده در تاریخ 20 تیر 1396، تارنمای بنیاد باران.
مؤمنی، فرشاد و نقش تبریزی، بهرام (1394). اقتصاد ایران در دوران دولت ملی. تهران: نشرنهادگرا.
نورث، داگلاس سیسیل (1377).  نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی. (محمّد رضا معینی، مترجم)، تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه، چاپ اول.
___ (1379). ساختار و دگرگونی در تاریخ اقتصادی. (غلامرضا آزاد (ارمکی)، مترجم)، تهران: نشرنی، چاپ اول.
هراری، یووال نوح (1397). انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر. (نیک گرگین، مترجم)، تهران: فرهنگ نشر نو، چاپ دوازدهم.
وکیلی، هادی و هادیان رستانی، الهه (1387). مراحل سیر و سلوک عرفانی از منظر امام خمینی (س). پژوهشنامۀ متین، 10(4): 148 – 127.
ویلیامسون، الیور ای (1381). اقتصاد نهادگرایی جدید: دستاوردهای گذشته و نگاهی به فرارو. (محمود متوسلی، مترجم)،  فصلنامۀ برنامه و بودجه، 7(1): 3-41.
Mahdavy, H. (1970). The patterns and problems of economic development in rentier states: the case of Iran, in Cook, M.A., Studies in the Economic History of the Middle, London: Oxford University Press: 428-467.
Margolis, S. and Liebowitz, SJ. (1998). Path dependence, New Palgrave Dictionary of Economics and Law, London: Palgrave MacMillan.
Martin, R. and Sunley, P. (2006). Path dependence and the evolution of the economic landscape. Journal of Economic Geography, 6(4): 395-438.
North, D.C. (1993). Five propositions about institutional change. Economics Working Paper Archive at WUSTL.