رویکرد علمی در مطبوعات (تحلیل محتوای سرمقاله‏ های چهار روزنامه شرق، کیهان، جمهوری و همبستگی)

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

چکیده

امروزه متون مطبوعاتی به راحتی می‏توانند جهت فکری و عقیدتی جامعه را هدایت کنند. در چنین شرایطی بحث چگونگی پرداختن‏ به متون روزنامه ‏ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود. از مهم­ترین چالش ‏های موجود در ساختار مطبوعات کشور عدم توجه به رویکرد‌های علمی است که این موضوع باعث می‌شود متون‏ مورد نظر بدون شکل‌ منظم، بر طبق قواعدی‏ شعاری و نه منطقی به مخاطبان عرضه شوند. هدف در این مقاله پرداختن به چالش فوق است.
 در این پژوهش به روش تحلیل محتوا به بررسی فرایند‏ها و جهت‏ گیر‏ی‌های‏ علمی متون روزنامه‏ای‏ پرداخته شده است. نمونه­ گیری به روش طبقه­ بندی انجام شده است و جامعه آماری را چهار روزنامه شرق، کیهان، همبستگی و جمهوری تشکیل می‌دهند. با توجه به حجم وسیع اطلاعات، با استناد به نظریه استمپل از هر روزنامه 24 سرمقاله انتخاب شده است. ‏در مجموع 94 سر‏مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. یافته ­ها نشان می‌دهد که در داشتن رویکرد علمی روزنامه جمهوری با 71 درصد دارای بالاترین میانگین و پس از آن، روزنامه ‏های شرق (71 درصد)، همبستگی (67 درصد) و کیهان (64 درصد) قرار دارند.

کلیدواژه‌ها


بدیعی، ن. و قندی، ح. (1382). روزنامه­نگاری نوین. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
پاولیک، ج. (1375). الگوهای اصلی تحقیق در روابط عمومی. ترجمه محمد رضا کبیر، تهران: هنر هشتم.
خجسته، ح. (1376). ارتباطات و نظریه‌های انتقادی، فصلنامه سنجش و پژوهش، سال 1.
رایف و همکاران. (1381). تحلیل پیام رسانه­ای. ترجمه مهدخت بروجردی، تهران: انتشارات سروش.
سرمقالات روزنامه شرق، کیهان، جمهوری، همبستگی. (1384). تهران.
ظریفی نیا، ح. ر. (1378). کالبد شکافی جناح های سیاسی ایران ، 1357تا 1137، تهران: آزادی اندیشه.
عظیمی­، ن. ع. (1385 ). بررسی نقش مطبوعات کشور در گسترش و ارتقای تفکر علمی. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
کوهن، ت. اس. (1383). ساختار انقلاب­های علمی. ترجمه عباس طاهری. تهران: قصه.
کریپندورف، ک. (1383). مبانی روش‌شناسی تحلیل محتوا. ترجمه هوشنگ نائبی. تهران: نشر نی.
سورین، و.؛ تانکارد، ج. (1395). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه دکتر دهقان. تهران: دانشگاه تهران.
Stempl, G. H. 111(1952) “sampleisize for classifying subject matter in dailies” research in brief.” Journalism Quarterly 29:189-203.