سناریوپردازی آینده پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان فقیر هرمزگان

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

2 دانشیار مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی،گرمسار، ایران

3 دانشیار مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

پژوهش حاضر باهدف سناریوپردازی آینده پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان فقیر (ازنظر مالی) با استفاده از آینده‌پژوهی انجام شد. روش مورداستفاده در این پژوهش برنامه‌ریزی مبتنی بر سناریو است که در هشت گام طراحی و پیاده شده است. روش گردآوری داده در این پژوهش کیفی و با استفاده از مصاحبه، پنل خبرگی و پیمایش دلفی است. 20 نفر از خبرگان دارای دانش تخصصی و یا تجربه عملی به‌عنوان اعضای گروه مشارکت‌کننده در پژوهش به‌صورت گلوله‌برفی انتخاب شدند. همچنین، از نرم‌افزارهای میک‌مک و سناریو ویزارد برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده‌شده است. یافته‌های این پژوهش در دو بخش ارائه‌شده است. بخش اول شامل شناسایی و دسته‌بندی مؤلفه‌های کلیدی، پیش‌ران‌ها و عدم قطعیت‌های مرتبط است. چهار پیشران ایجاد انگیزه به دانش‌آموزان از سوی معلمان و مدیران، وجود مشاوران متخصص در مدارس مناطق محروم، بهبود زیرساخت‌های آموزشی در مناطق محروم و پیگیری پیشرفت تحصیلی از سوی معلمان و مدیران، در این بخش تعیین‌شده و روابط اثرگذاری و اثرپذیری میان مؤلفه‌ها تحلیل‌شده است. بخش دوم به شناسایی و توصیف سناریوهای محتمل و سازگار بر اساس پیشران‌ها و عدم قطعیت‌های ذی‌ربط، پرداخته است؛ بنابراین با بهبود انگیزه در دانش‌آموزان فقیر، اثربخشی مناسب مشاوران تحصیلی در مدارس، توسعه زیرساخت‌های مدارس در مناطق محروم و همچنین پیگیری پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان توسط معلمان، می‌توان انتظار پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان فقیر را داشت.

کلیدواژه‌ها


بیرانوند، جواد؛ شکری، سمیرا. (1400). بررسی نظریه‌های انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان. اولین کنفرانس بین‌المللی علوم تربیتی، روانشناسی و علوم انسانی.
پالی، سمیرا؛ تفضلی، صغری. (1400). بررسی تأثیر تجهیزات تکنولوژی‌های آموزشی و وسایل کمک‌آموزشی در میزان ارتقاء پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه ششم شهرستان رودسر. مدیریت و چشم‌انداز آموزش، شماره 7، 1-29.
خدادادی، مهدی؛ فرقانی اوزرودی، محمدباقر. (1396). راهکارهای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان برای پیشرفت تحصیلی درس ریاضی. دومین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش، محمودآباد.
حسینی، لیلا. (1401). بررسی ارتباط عوامل آموزشی با انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان حسابداری دانشکده فنی و حرفه‌ای اطهر اراک). پیشرفت‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، شماره 48، 134-147.
داورپناه، ابوسعید؛ فلاح، علی نصرت. (1395). تأثیر آموزش مشاوره تحصیلی گروهی بر بهبود مهارت‌های تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر. مشاوره کاربردی، 6 (2)، 41-52.
رحمانی، علی؛ ساکی، رضا. (1396). بررسی ارتباط برخی عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مقطع متوسطه. مطالعات مدیریت و حسابداری، 3 (4)، 126-136.
سراجی، فرهاد؛ سیفی، آتنا. (1394). بررسی نقش مهارت‌های یادگیری الکترونیکی بر رضایت و موفقیت تحصیلی دانشجویان مجازی. فناوری آموزش و یادگیری، 1 (2)، 21-57.
سیدآقایی، سحر. (1401). راه‌های تشویق فرزندان در راستای پیشرفت تحصیلی آن‌ها. پژوهش‌های مدیریت در جهان اسلام، شماره 10، 149-172.
عاشوری زاده، الهام؛ مکوندی، محمد. (1400). تأثیر فقر اقتصادی خانواده برافت تحصیلی دانش‌آموزان. پنجمین کنفرانس ملی حقوق، علوم اجتماعی و انسانی، روانشناسی و مشاوره، شیروان.
عبدی مسافر، عبدالرضا؛ رستمی، سعید؛ رحمانی، محمدحسین. (1397). بررسی رابطه فقر و عوامل اجتماعی برافت تحصیلی دانش‌آموزان دوره ابتدایی و متوسطه. ششمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران.
فلاحی کیا، اکرم. (1400). نقش عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی در دوران فراغت دانش‌آموزان دبیرستان. رهیافت‌های نوین در مطالعات اسلامی، 3 (8)، 347-371.
کاربخش راوری، فرشته؛ مؤمنی، رضا. (1392). بررسی تأثیرات فقر اقتصادی برافت تحصیلی دانش‌آموزان شهرستان بهبهان. کنگره پیشگامان پیشرفت، دوره 3، تهران.
کاکایی، حمید؛ مشهدی فراهانی، زهرا؛ حقیقت، طوبی؛ شبرنگ صفرپور، عاطفه؛ زندی، فاطمه. (1401). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تیزهوش و عادی. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، شماره 48، 156-168.
محمد یگانه، بهروز؛ چراغی، مهدی؛ نصیری، ثریا. (1399). ارزیابی اثرات توسعه گردشگری بر کاهش میزان فقر و توانمندسازی اقتصادی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان پارس‌آباد مغان). نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 13 (1)، 193-2010.
میرعرب رضی، رضا؛ عزیزی شمامی، مصطفی؛ گرایلی، فرخنده. (1398). بررسی رابطه دانش مدیریت کلاس درس و خستگی عاطفی با نقش تعدیل گری خلاقیت. تدریس پژوهی، 7 (3)، 141-157.
Agasisti, T., Avvisati, F., Borgonovi, F., Longobardi, S. (2021). What School Factors are Associated with the Success of Socio-Economically Disadvantaged Students? An Empirical Investigation Using PISA Data. Social Indicators Research, 157: 749-781.
Cheng, C.H., Wang, Y.C., Liu, W.X. (2019). Exploring the Related Factors in Students’ Academic Achievement for the Sustainable Education of Rural Areas. Sustainability, 11(21), 5974; https://doi.org/10.3390/su11215974.
Chowdry, H.; Crawford, C.; Goodman, A.; (2009) Drivers and barriers to educational success evidence from the longitudinal study of young people in England. Department for Children, Schools and Families: London, UK.
Daniele, V. (2021). Socioeconomic inequality and regional disparities in educational achievement: The role of relative poverty. Intelligence, 84, 101515.
Glenn, J.C., Gordon, T. (2003). Futures Research methodology. Washington DC: The Millennium Project.
Gordon, M. F., & Hart, H. (2022). How strong principals succeed: improving student achievement in high-poverty urban schools. Journal of Educational Administration.
Miller, P., Votruba-Drzal, E., & Coley, R. L. (2019). Poverty and academic achievement across the urban to rural landscape: Associations with community resources and stressors. RSF: The Russell Sage Foundation Journal of the Social Sciences, 5(2), 106-122.
Otero, G., Carranza, R., & Contreras, D. (2021). Spatial divisions of poverty and wealth: does segregation affect educational achievement? Socio-Economic Review.
Sammons, P., Toth, K., Sylva, K. (2018). The drivers of academic success for ‘bright’ but disadvantaged students: A longitudinal study of AS and A-level outcomes in England. Studies in Educational Evaluation, 57, 31-41.
Sánchez-Álvarez, N., Berrios Martos, M. P., Extremera, N. (2020). A meta-analysis of the relationship between emotional intelligence and academic performance in secondary education: A multi-stream comparison. Frontiers in psychology, 11, 1517.
Singh, N.K. (2017). Academic Achievement of the Deprived Children. International Journal of Recent Research in Social Sciences and Humanities, 4(2): 119-126.
Steinmayr, R., Weidinger, A.F., Schwinger, M., Spinath, B. (2019). The Importance of Students’ Motivation for Their Academic Achievement – Replicating and Extending Previous Findings. Frontiers in Psychology, 10, 1730. doi: 10.3389/fpsyg.2019.01730.
Street, M. (2021). Society's readiness: How relational approaches to well‐being could support young children's educational achievement in high‐poverty contexts. Children & Society, 35(5), 736-751.
York, T.T., Gibson, C., Rankin, S. (2015). Defining and measuring academic success. Practical Assessment, Research and Evaluation, 20(5), 1–20.