سنجش رفتار کارآفرینی سازمانی کتابداران کتابخانه‌های عمومی: مورد مطالعه کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 گروه علم اطلاعات دانشگاه خوارزمی

2 گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

3 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات اهواز

چکیده

هدف این پژوهش، سنجش رفتار کارآفرینی سازمانی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی است. جامعه آماری آن، تمامی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان است. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد زامپاتکیس و موستاکیس نسخه 2007 است که در نهایت 114 پرسش‌نامه تکمیل شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان دارای رفتارکارآفرینانه هستند و میان ویژگی‌های رفتارکارآفرینی این گروه و رشته تحصیلی آن‌ها رابطه معناداری وجود دارد. وجود رابطه کلیدی معنادار میان رشته تحصیلی و رفتارکارآفرینی کتابداران، برای حرفه کتابداری و متخصصان آن دارای ارزش افزوده است. کتابخانه‌های عمومی با ارائه برنامه‌های ترویج کارآفرینی و نوآوری و تبدیل شدن به مراکز فناوری و ایجاد زمینه برای تشویق تولید خلاق در پیشرفت چشم‌اندازهای فناوری‌محور و اقتصاد دانش‌بنیان مشارکت می‌کنند. با پذیرش این نقش‌ها و کارکردها، کتابخانه‌ها نه‌تنها کاربران خود را توانا و قادر به شرکت در یک جامعه و اقتصاد دانش‌بنیان می‌سازند، بلکه آن‌ها خدماتشان را به منزله نمود واضحی از تصویر هوشمندی، خلاقیت و رقابتی عرضه می‌کنند. توجه به کتابخانه‌های عمومی به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های جامعه و اقتصاد دانش‌بنیان در تحلیل‌ها و نتایج پژوهش حاضر و همچنین مطالعه متغیرهای تأثیرگذار بر رفتار کارآفرینی از موارد نوآوری این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها


احمدپورداریانی، محمود. (1377). طراحی و تبیین الگوی پرورش مدیران کارآفرین در صنعت. پایان نامه دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم.
احمدپور داریانی، محمود، و محمد مقیمی. (1385). مبانی کارآفرینی. تهران: فراندیش.
استادزاده، زهرا. (1382). کارآفرینی، توسعه و اشتغال. رهیافت، 13( 29)،71-80.
اسدنیا، ابوالفضل؛ موحدیان، قاسم؛ سقایی­طلب، مرضیه. (1395). سنجش رفتار کارآفرینی سازمانی کارکنان نهاد کتابخانه­های عمومی کشور: مطالعه موردی کارکنان کتابخانه­های عمومی استان زنجان. مدیریت اطلاعات و دانش شناسی. 2(4):70-80.
پورصالحی، نسترن، چهرقانی، مریم. (1391). بررسی زمینه­های کار آفرینی در حوزه کتابداری و اطلاع­رسانی. پنجمین همایش سراسری ادکا.
سیدی، زینب­السادات. (1390). امکان­سنجی نقش کتابخانه­های عمومی در توسعه و ترویج کارآفرینی از دیدگاه کتابداران کتابخانه­های عمومی استان اصفهان، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه اصفهان.
چیذری، محمد؛ عباسی، عنایت؛ رحمانیان کوشکی، مهدی. (1392). ارتباط بین حمایت سازمانی و هوش هیجانی با رفتار کارآفرینی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان فارس. تحقیقات و توسعه کشاورزی ایران 44(1)، 55-65.
رستگار هروی، زهرا. (1388). سنجش ویژگی‌های کارآفرینی کتابداران و اطلاع‌رسانان شاغل در  کتابخانه‌های دولتی شهرتهران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا، تهران.
زالی، محمد رضا، رضوی؛ مصطفی؛ یداللهی فارسی؛ جهانگیر؛ کرد نائیج، اسدالله. (1389). ارزیابی وضعیت کارآفرینی در ایران: بر اساس نتایج برنامه سال 2008 دیده بان جهانی کارآفرینی (GEM). تهران: مؤسسه کار و تأمین اجتماعی.
زوارقی، رسول. (1391). بررسی نقش و جایگاه کتابخانه­های عمومی در توسعه فرهنگ کارآفرینی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، 174، 94-101
سلمانی­زاده، عباس، انصاری، محمدتقی. (1388). ویژگی­های روانشناختی کارآفرینان کشور. رفاه اجتماعی، 33، 167-188.
طبرسا، غلامعلی؛ احمدی­زاد، آرمان؛ اسماعیلی­گیوی، محمدرضا (1391). بررسی کارآفرینی سازمانی در نهاد کتابخانه­های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع­رسانی  و کتابخانه­های عمومی، 18 (3)، 363-374.
طبرسا، غلامعلی؛ محبوب، سیامک؛ اسمعیلی گیوی، محمدرضا؛ اسمعیلی گیوی، حمیدرضا (1389). بررسی تأثیر فرهنگ کارآفرینانه سازمانی بر خلاقیت و نوآوری در نهاد کتابخانه­های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه­های عمومی، 16(1)، 5-22.
عبدالهی، بیژن؛ میرموسوی، سیدمحسن. (1394). بررسی رابطۀ بین رفتارهای رهبری کارآفرینانه با توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان مراکز علمی-کاربردی جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران. امداد و نجات،6 (4).۲۲-۳۵.
عربیون، ابوالقاسم؛ دهقان نجم­آبادی، عامر؛ رضازاده، آرش؛ زرنگاریان، یوسف؛ ساعدی تپه دشت، توفیق. (1390). تأثیر ساختار سازمانی بر گرایش کارآفرینانه افراد سازمانی سازمان. موردمطالعه:کتابخانه­های دانشگاه تهران (پردیس­های مستقر در شهر تهران تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 45 (58)، 31-53.
فلاح کردآبادی، مرضیه. (1396). نقش کتابخانه­های عمومی در کارآفرینی از دیدگاه مدیران. چهارمین کنفرانس جهانی و اولین کنفرانس ملی پژوهش­های نوین ایران و جهان در مدیریت، اقتصاد و حسابداری و علوم انسانی، شیراز، دانشگاه دولتی علمی کاربردی شوشتر.
کاظمی، راضیه؛ سیفی، لیلی. (1398). نقش کتابخانه­های عمومی و دانشگاهی در ترویج و اشاعه خدمات کارآفرینی: مرور نظام­مند، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات،2، 39 – 57.
مرزبان، شیرمراد؛ مقیمی،محمد؛ عربیون، ابوالقاسم. (۱۳۸۹). تأثیر جو کارآفرینی سازمانی بر رفتار کارآفرینانه مدیران، اقتصاد و تجارت نوین، ۶(۲۱)، ۱-۲۵
وصفی، محمدرضا؛ سمیه جعفری باقی­آبادی و جباری، لیلا. (۱۳۹۸). توسعه اقتصاد دانش­بنیان و اقتصاد دیجیتال از طریق پلتفرم کتابخانه عمومی، اولین کنفرانس بین المللی مدیریت دانش، بلاکچین و اقتصاد، تهران، انجمن مدیریت دانش ایران.
Holmberg, K., Huvila, I., Kronqvist‐Berg, M., & Widén‐Wulff, G. (2009). What is library 2.0 Journal of documentation65 (4), 668-681.
Howard, S. (2004). Developing entrepreneurial potential in Youth: the effects of entrepreneurial education and Venture Creation. University of South Florida Report, 3-17.
Jaeger, P., et al. (2012). The Intersection of Public Policy and Public Access: Digital Divides Digital Literacy, Digital Inclusion, and Public Libraries. Public Library Quarterly, 31(1), 1–20.
Leonard, E., & Clementson, B. (2012). Business Librarians and Entrepreneurship: Innovation Trends and Characteristics. New Review of Information Networking, 17 (1), 1-21.
Nijbore, J. (2006). Cultural entrepreneurship in libraries. New libraryWord, 107 (10), 434- 443.
Onu, B. (2005). Using newspapers to satisfy the information needs of readers at the federal polytechnic library, Nekede. Nigeria Library Link, 3(1-2), 84-96.
Preddie, M. I. (2014). Towards academic library support for entrepreneurship: a blueprint for reinventing our role. Caribbean Library Journal, 1 (1), 1-22.
Sanchez-Marti, J. (2018). The scribe as entrepreneur in Chetham’s Library MS 8009. Bulletin of the John Rylands Library, 85 (1), 13-22.
Smith, A. H. (2018). Library entrepreneurship and community awareness. Library Review, 58 (2), 1-9.
White, H. S. (1987). Entrepreneurship and the library profession. Journal of Library Administration, 8(1), 11-27.
Zampetakis, L. A., Beldekos, P., & Moustakis, V. S. (2009). ‘‘Day-to-day” entrepreneurship within organisations: The role of trait Emotional Intelligence and Perceived Organisational Support. European Management Journal, 27(3), 165-175